Kralendijk – Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) begint in de loop van 2019 met een experiment rondom hypotheekgarantie op Bonaire. De regeling moet  woningbezit voor starters, jonge gezinnen en de sociale middenklasse stimuleren. Met dit vijf jaar durende experiment wordt uitvoering gegeven aan bestuurlijke afspraken uit het recent gesloten bestuursakkoord Bonaire.

Verschillende uitdagingen rondom de financiering van een koopwoning maken dat er binnen Caribisch Nederland weinig huizen worden verkocht. Zo financieren banken over het algemeen tot slechts 80% van de woningwaarde. Hierdoor moeten potentiële huizenkopers een aanzienlijk deel eigen vermogen inbrengen. Daarnaast loopt de aflossingsperiode tot maximaal 65 jaar wat het afsluiten van een hypotheek na het 35^e levensjaar bemoeilijkt.

In Europees Nederland stimuleert de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) de betaalbaarheid en toegankelijkheid van woningbezit. Deze regeling beperkt de financiële risico’s van het kopen van een huis. Bovendien gaat het vaak gepaard met een rentekorting omdat het risico voor de bank kleiner is. Een hypotheekgarantieregeling kan ook op de eilanden een uitkomst bieden.

De NHG zoals deze in Europees Nederland wordt uitgevoerd kan niet één op één worden overgenomen. In Caribisch Nederland bestaat bijvoorbeeld geen Bureau Krediet Registratie (BKR) waar banken de kredietwaardigheid van klanten kunnen toetsen. In opdracht van BZK heeft het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) een aangepaste regeling opgesteld. Om de onbekendheid met de woningmarkten in Caribisch Nederland en de mogelijke extra risico’s waaraan het WEW wordt blootgesteld te ondervangen zijn een aantal maatregelen getroffen:

• Het experiment is nu alleen van toepassing op Bonaire;
• Het product kan alleen worden aangeboden door banken die onder toezicht staan van DNB;
• Het gaat om een maximum aantal van 350 garanties voor de hele periode, met een maximum van 70 garanties per jaar;
• De kostengrens voor Bonaire is vastgesteld op 225.000 USD;
• De looptijd van de garanties betreft maximaal 30 jaar;
• De lening moet in 30 jaar of korter annuïtair of lineair worden afgelost;
• Alleen mensen met een vast arbeidscontract worden in staat gesteld om een hypotheek met hypotheekgarantie af te sluiten;
• Het experiment geldt alleen voor het in eigendom verkrijgen van een bestaande woning of nieuw te bouwen woning;

• Net als in Europees Nederland wordt een premie oftewel borgtochtprovisie gehanteerd;
• De maximale leensom betreft 100% van de woningwaarde.

Gedurende het experiment kan het kabinet op gecontroleerde en verantwoorde wijze de mogelijkheid van een hypotheekgarantie in Caribisch Nederland verder onderzoeken. De effecten van het experiment worden de komende jaren gemonitord en geëvalueerd. Hierbij wordt ook gekeken of een hypotheekgarantie in een later stadium toepasbaar is op Saba en Sint Eustatius.