Door René Zwart©
Den Haag – Bonaire, Sint Eustatius en Saba blijken voor in totaal 116 miljoen euro aan projectvoorstellen te hebben ingediend voor de financiering waarvan zij een beroep hebben gedaan op de zogeheten Regio Envelop, het potje van 30 miljoen dat de regering heeft gereserveerd voor het verbeteren van het economisch perspectief op de eilanden.
Het kabinet, zo werd vrijdag bekend, heeft een selectie gemaakt waarvan het benodigde budget binnen de grens van 30 miljoen blijft. ,,Bij de afweging om tot dit pakket te komen heeft de inbreng van de eilanden en het verbeteren van het economisch perspectief in Caribisch Nederland door onder meer versterking van de infrastructuur en het terugdringen van armoede centraal gestaan”, schrijft minister Carola Schouten van Landbouw, Veeteelt en Visserij mede namens staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de Tweede Kamer.
Toch heeft de keuze van het kabinet met name op Bonaire tot verbazing geleid. Niet alleen omdat het als grootste eiland er bekaaid vanaf komt, maar ook omdat het meeste geld naar projecten gaat die geen directe invloed hebben op het (sociale) welzijn van de burgers. Bovendien blijft het geld voorlopig op de plank liggen: eerst zal er moeten worden voldaan aan wat in de ogen van Den Haag ‘goed bestuur’ is.
In hun brief aan de Kamer geven Schouten en Knops per project een toelichting:
Zeehaven Saba (12,5 miljoen): een optimale zeehaven is een groeiende bron van inkomsten voor het eiland en de leefbaarheid (aanlanding levensmiddelen en (project)goederen) op het eiland wordt verbeterd. Dit zal economische groei voor het eiland met zich meebrengen, wat zal leiden tot inkomensverbetering van de bewoners. Daarnaast genereert een meer aantrekkelijke zeehaven meer toerismeverkeer, niet in de laatste plaats van (grote) zeegaande jachten. Meer bezoekers leidt tot meer economische activiteiten waar het gehele eiland, maar zeker ook de visserij en duikbedrijven, van kan profiteren en leidt tot meer haveninkomsten uit marktconforme havengelden.
Landbouwontwikkeling Saba (1 miljoen): Saba beschikt over vruchtbare grond en een goed klimaat waardoor de condities voor een structurele productie aanwezig zijn. Het project voorziet in de aankoop van grond die het mogelijk maakt landbouw op Saba niet langer een overheidsaangelegenheid te laten zijn maar te komen tot een (publiek) private onderneming, en in het aantrekken van een agro-economische geschoolde kracht. Uitvoering van het project zal leiden tot gezonde productie die voorziet in stabiele afzet van producten.
Kuststrook erosieproblematiek Sint Eustatius (7 miljoen): door erosie komt de haven, het vliegveld en verbinding tussen delen van het eiland in gevaar. Een volgende orkaan of swell kan vergaande gevolgen hebben voor het eiland, doordat ze hierdoor afgesneden kunnen worden van de haven waar goederen binnenkomen en van water en elektriciteit. De bijdrage uit de regio envelop maakt een start mogelijk om tot verbetering te komen. Daarnaast zal gebruik worden gemaakt van onder andere wederopbouwmiddelen.
Opslag brandstof Bonaire (5 miljoen): ernstig achterstallig onderhoud bij brandstofbedrijven op Bonaire zorgt voor aanzienlijke veiligheidsrisico’s. Opslag van brandstof moet verbeterd worden, want indien op korte termijn niets gedaan wordt, komt de leveringszekerheid in gevaar van benzine en diesel, stookolie ten behoeve van de elektriciteitsvoorziening (en daarmee indirect de drinkwatervoorziening) en van kerosine ten behoeve van de luchtvaart. Er is een Taskforce leveringszekerheid brandstof Bonaire opgericht bestaande uit vertegenwoordigers vanuit het openbaar lichaam Bonaire, de ministeries van Economische Zaken en Klimaat, Infrastructuur en Waterstaat en BZK. De taskforce is ingesteld op verzoek van het openbaar lichaam Bonaire om hen in dit proces te ondersteunen/begeleiden.
Sociale woningbouw Bonaire (2,5 miljoen): Fundashon Cas Boneriano (FCB) heeft aangegeven de sociale woningbouw zelf te kunnen realiseren. Het probleem is echter de omliggende infrastructuur (waterleidingen, elektra, wegen, bouwrijp maken van de grond) waarvoor het FCB geen budget heeft. Zonder deze omliggende condities is de bouw van sociale woningbouw niet mogelijk. De regio envelop kan op deze manier als een vliegwiel dienen om de sociale woningbouw mogelijk te maken. De kosten voor wonen zijn op dit moment uitermate hoog, en drukken zwaar op de kosten van levensonderhoud. Sociale woningbouw is een belangrijke manier om armoede aan te pakken en de sociale problematiek aan te pakken.
Landbouwontwikkeling Bonaire, incl. slachthuis (1,6 miljoen): met het verbeteren van het slachthuis wordt de voedselveiligheid vergroot. In samenhang hiermee wordt de geitenproblematiek aangepakt, wat noodzakelijk is voor de ontwikkeling van natuur, inclusief koraal, en landbouw. Een opstart van deze projecten vindt plaats onder regie van de betrokken ministeries in Den Haag. Na een af te sluiten bestuursakkoord tussen Rijksoverheid en het bestuur van Bonaire kan de regie en verdere implementatie naar verwachting uiteindelijk door Bonaire ter hand worden genomen. Er zijn al langere tijd ambities op het terrein van landbouw op Bonaire. Voortgang op dit terrein valt en staat met een gedegen, integraal plan waar draagvlak voor is, waarbij knelpunten en blokkades in de uitvoering uit het verleden geadresseerd worden, en waarbij gerichte aandacht voor de realiseerbaarheid is.
Planvorming Job Center Bonaire (0,2 miljoen): de oprichting van een Job centrum (Plenchi de Trabou) beoogt alle acties, dienstverlening en informatie van werknemers, werkzoekenden en werkgevers samen te brengen. Met deze middelen uit de envelop wordt het openbaar lichaam en de betrokken departementen in staat gesteld om de plannen uit te werken en een impuls aan het job center te geven, op basis waarvan vervolgstappen kunnen worden gezet. Dit hangt samen met het af te sluiten bestuursakkoord wat gesloten wordt tussen de Rijksoverheid en het bestuurscollege van Bonaire.
Versterking onderwijs-arbeidsmarkt CN (0,2 miljoen: het project betreft versterking van de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt door middel van het stimuleren van Beroepsbegeleidende Leerweg (bbl) in het middelbaar beroepsonderwijs. Het doel is dat hierdoor meer studenten een mbo-opleiding gaan volgen. Met dit project wordt zowel het kennisniveau op de eilanden als de arbeidsmarkt versterkt.
